Wie de magie van kunst ziet, h(g)eeft goud in handen.

Magie
Héél zachtjes lopen ze door de bibliotheek, de kinderen van groep 5. ‘Het is een school met veel culturele diversiteit,’ had de bibliotheekmedewerker me enigszins waarschuwend toegefluisterd. Ondanks de diversiteit vormen ze één grote gele slinger: ze dragen allemaal hetzelfde fluoriserende hesje, opdat ze door het drukke grotestadsverkeer veilig in de bieb zouden aankomen.

Een paar kinderen zien me al staan en zwaaien uitbundig. Voor ze gaan zitten krijg ik tekeningen en briefjes in mijn handen gedrukt. De juf geeft me een hand en zegt verontschuldigend: ‘Sorry, ze zijn heel erg fan.’

En dan weet ik twee dingen, één: de juf is zélf fan. Niet per se van mij, maar van verhalen, van (voor)lezen en het effect dat dat teweegbrengt in een klas. 

En twee, dit wordt een heerlijk uur. En dat werd het. Ik vertelde over mijn verhalen, dat er soms iets een beetje echt is. Dat ik het verdriet over mijn dode hond in Zoef! heb verwerkt, dat ik net als Superjuffie wel eens een krijtje heb gegeten, dat het soms niet lukt, het schrijven. De kinderen luisterden ademloos, vroegen en vertelden honderduit en tot slot verzonnen we samen een verhaal. 

Er hing magie in de lucht toen die grote gele slinger zich weer in het stadsverkeer begaf.

Diezelfde ochtend, diezelfde bibliotheek, nog een groep 5. Van een school uit een buurt met ‘meer economische slagkracht’. De kinderen stormden naar binnen, jas nog aan. Zeiden niks tegen mij, vochten om een specifieke stoel, terwijl er meer dan genoeg waren. De juf keek nog even op haar telefoon voor ze als laatste binnenkwam. Ze riep de kinderen schril tot de orde: denk om een goede luisterhouding, nu is deze mevrouw aan het woord. Daarna ging ze zitten, telefoon binnen handbereik.

En dan weet ik twee dingen, één: de juf leest zelf niet. Ze is niet op de hoogte van het effect van verhalen en voorlezen op een klas, misschien weet ze zelfs niet hoe ‘deze mevrouw’ heet. 

En twee, ik moet heel hard werken. En dat deed ik. Ik vertelde korte verhalen, stelde vragen en ik las voor over de ridster die met haar zwaard een brutaal jongetje aan het prikbord prikt -die doet het altijd goed in een groep als deze. Ook dit werd ook een leuk uur, al kostte het mij tien keer zoveel energie om de magie op te roepen. Dat lukte, want álle kinderen beschikken erover. 

Na bijna vijftien jaar schoolbezoeken weet ik het zeker: in welke wijk, stad of dorp de school staat, hoe divers een school is, hoe economisch slagvaardig de ouders: het maakt niets uit. 

Wie er voor de klas staat, dát maakt uit. Of diegene van verhalen houdt, of ze nu verteld worden met woorden, door middel van muziek, theater of met beelden, het liefst van alles wat. Als je om kinderen geeft, laat je ze hun creativiteit ontdekken, zodat ze beter geharnast door het leven gaan. Wie de magie van kunst ziet, h(g)eeft goud in handen.

• Janneke Schotveld is schrijver en voormalig basisschooldocent.